ممکن است برخی از دانش‌آموزان بعد از دیپلم و یا برخی از دانشجویان پس از مقطع کارشناسی و یا کارشناسی ارشد به دلایل مختلفی نتوانند به ادامه تحصیل بپردازند. به این توقف بین مقاطع مختلف تحصیلی گپ تحصیلی گفته می‌شود. این وقفه مسئله مهمی در امر مهاجرت است و برای دانشجویانی که قصد مهاجرت تحصیلی به کشورهای دیگر را دارند، ممکن است تا حدودی دردسرساز باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا با مطالبی که کارشناسان باتجربه موسسه مهاجرتی اصطهباناتی درباره گپ تحصیلی، تاثیر آن بر روند مهاجرت و روش‌های توجیه آن آماده کرده‌اند در خدمت شما باشیم.
گپ تحصیلی چیست؟
گپ تحصیلی که در زبان انگلیسی به آن Study Gap گفته می‌شود به وقفه ایجاد شده بین مقطع تحصیلی قبلی و مقطع تحصیلی جدید می‌گویند. برای مثال اگر شما در سن 22 سالگی مدرک لیسانس خود را دریافت کرده باشید و در سن 25 سالگی مقطع فوق لیسانس را شروع کنید، شما دارای 3 سال وقفه یا گپ تحصیلی هستید. این امر می‌تواند دلایل مختلفی از جمله ازدواج، کار کردن، مطالعه برای قبولی در کنکور مقطع بعدی و … داشته باشد.
گپ تحصیلی چگونه محاسبه می‌شود؟
برای اینکه بتوانید Study Gap خود را به طور دقیق محاسبه کنید لازم است تا تاریخ دقیق فارغ التحصیل شدن از مقطع قبلی خود را در یاد داشته باشید؛ یعنی همان تاریخ ثبت شده در مدرک تحصیلی قبلی. درست از زمانی که شما مدرک خود را دریافت کرده‌اید تا زمانی که برای گرفتن پذیرش از یک دانشگاه خارجی اقدام می‌کنید، گپ تحصیلی در نظر گرفته می‌شود. به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشید که مدت زمانی که طول می‌کشد تا شما پس از گرفتن پذیرش برای گرفتن ویزا و انجام کارهای مربوط به مهاجرت صرف کنید، جزء گپ تحصیلی محسوب نمی‌شود. برای مثال ممکن است شما از یک دانشگاه در آلمان پذیرش گرفته باشید و پروسه اخذ ویزای تحصیلی آلمان چند ماه به طول انجامد. این چند ماه توقف در گپ تحصیلی شما محاسبه نمی‌شود.
محاسبه کردن گپ تحصیلی
اپلای با گپ تحصیلی (گرفتن پذیرش از دانشگاه)
در فرایند اپلای برای دانشگاههای خارجی، علاوه بر ارائه مدارک لازم، اثبات تمکن مالی کافی، ارائه مدرک زبان قابل قبول و … یکی دیگر از شرایط مهم برای گرفتن پذیرش از دانشگاه‌ها محدودیت سنی دانشجویان است. بسیاری از دانشگاههای خارج از کشور برای پذیرش دانشجویان در هر مقطعی شرایط سنی خاص خود را دارند و اگر سن دانشجو از این بازه‌ها فراتر رود با درخواست آنها موافقت نخواهد شد.
حال شما فردی را در نظر بگیرید که برای چند سال متوالی از محیط درس و دانشگاه دور بود و اطلاعات علمی آن شخص آپدیت نیست و همچنین برای مدت زیادی در ارتباط با فضای آکادمیک نبوده است. این گونه متقاضیان معمولا شانس کمتری برای گرفتن پذیرش دارند مگر اینکه توجیه قانع کننده‌ای برای مدت زمان دوری از دانشگاه به مسئولین ارائه دهند. بنابراین قبل از اقدام برای اپلای حتما تمام قوانین و شرایط دانشگاه موردنظر را از سایت آن مطالعه کنید و گپ تحصیلی و شرایط سنی خود را نیز برای اپلای کردن در نظر داشته باشید.
گرفتن ویزای تحصیلی با گپ تحصیلی
حتی با وجود سختگیری‌هایی که دانشگاههای مختلف ممکن است برای گپ تحصیلی دانشجویان داشته باشند، در مواردی پیش می‌آید که این نقص با نمرات خوب، معدل بالا، مدرک زبان با نمره عالی و … جبران شود و دانشگاه با دادن پذیرش به چنین دانشجویانی موافقت کند. اما گرفتن ویزای تحصیلی شرایط به مراتب سختگیرانه‌تری دارد چرا که برای گرفتن ویزای تحصیلی باید دلایل قانع کننده‌ای را برای توقف تحصیلیتان به افسر اداره مهاجرت ارائه دهید و ایشان را مجاب کنید که هدف شما از مهاجرت به کشور مقصد صرفا ادامه تحصیل است و قصد ماندگاری در آن کشور را ندارید. بنابراین در هنگام مصاحبه سفارت باید دست پر حاضر شوید و جواب‌های منطقی‌ای ارائه دهید در غیر این صورت ممکن است حتی با داشتن نامه پذیرش، تمکن مالی کافی و مدارک کامل نیز پرونده شما ریجکت شود.
حد نرمال گپ تحصیلی چند سال است؟
هر دانشگاه و هر کشوری قوانین خاص خود را برای سن متقاضیان و میزان حد نرمال گپ تحصیلی برای دانشجویان دارد. اما به طور معمول می‌توان گفت که شرایط سنی دانشجویان برای ورود به هر مقطع تحصیلی در دانشگاههای مختلف جهان از قرار زیر است:
| مقطع تحصیلی | شرایط سنی |
| کارشناسی | 22 سال |
| کارشناسی ارشد | 28 – 25 سال |
| دکتری | محدودیت خاصی وجود ندارد و ممکن است دانشجویان با 10 سال توقف تحصیلی هم بتوانند پذیرش بگیرند. |
رفتار سفارت‌ها نسبت به گپ تحصیلی
در فرایند اخذ ویزای تحصیلی و رزرو وقت مصاحبه حضوری سفارت، مسئول رسیدگی به پرونده متقاضیان مامور اداره مهاجرتی است. ماموران مهاجرتی برخی از کشورها از جمله کانادا، آلمان، انگلیس و استرالیا در رابطه با سن دانشجویان و گپ تحصیلی آنها بسیار حساس هستند. در مواردی نیز دیده شده است که بخاطر زیاد بودن توقف تحصیلی دانشجویان با صدور ویزای شینگن آنها موافقت نشده است. بنابراین داشتن توجیه‌های قابل قبول برای افسر پرونده می‌تواند قدم بزرگی در جهت گرفتن ویزای تحصیلی باشد. در ادامه به معرفی و توضیح برخی از این توجیه‌ها می‌پردازیم.
رفتار سفارت‌ها نسبت به گپ تحصیلی
راه‌های توجیه گپ تحصیلی
بهترین روش برای توجیه گپ تحصیلی به منظور قانع کردن مسئولین پذیرش دانشجویان خارجی دانشگاه‌ها و افسران اداره مهاجرت این است که با تمامی قوانین و مقررات تحصیلی دانشگاه و کشور مد نظرتان آشنا شوید و اطلاعات دقیقی از آنها بدست آورید. بسیاری از متقاضیانی که دارای وقفه تحصیلی هستند در هنگام مصاحبه سفارت دلایلی را ارائه می‌دهند که منطقی است و تا حدودی گپ تحصیلی را توجیه می‌کند. در این قسمت به بررسی برخی از این روش‌ها می‌پردازیم:
توجیه گپ تحصیلی با استفاده از خدمت سربازی برای آقایان: همانطور که در جریان هستید خدمت سربازی برای آقایان در ایران اجباری است و به مدت 24 ماه طول می‌کشد. متقاضیانی که کارت پایان خدمت سربازی داشته باشند با ارائه ترجمه آن به دانشگاه و سفارت می‌توانند گپ خود را توجیه کنند چرا که این دلیل قانع کننده‌ای می‌باشد.
توجیه گپ تحصیلی به دلیل یادگیری زبان: فراگیری یک زبان خارجی به خصوص زبان انگلیسی و یا زبان کشور مورد نظر یک دلیل منطقی برای توقف تحصیل دانشجویان است. متقاضیان با ارائه مدرک زبان می‌توانند وقفه تحصیلی یک تا 2 ساله را توجیه کنند.
توجه داشته باشید که اگر نمره خوبی در مدرک زبان شما درج شده باشد، شانس بیشتری نیز برای گرفتن ویزای تحصیلی خواهید داشت.
توجیه Study Gap به دلیل کار کردن: کار کردن می‌تواند یک دلیل قانع کننده برای توجیه وقفه تحصیلی باشد. اگر کار شما مرتبط با رشته تحصیلیتان باشد، نه تنها مشکلی در روند گرفتن پذیرش تحصیلی ندارید بلکه یک امتیاز مثبت هم محسوب می‌شود.
اما اگر کار شما با رشته تحصیلیتان مرتبط نیست، می‌توانید تامین هزینه‌های مهاجرت را بهانه‌ای برای توجیه آن به حساب آورید. هزینه‌های مهاجرت تحصیلی در بسیاری از موارد بالاست و مسئولین دانشگاه و اداره مهاجرت این توجیه شما را درک خواهند کرد.
توقف تحصیلی بخاطر بیماری: اگر بخاطر بیماری و روند درمان آن مجبور شده‌اید تا مدتی از تحصیل دور بمانید با فراهم کردن مدارک پزشکی معتبر و تحویل آن به دانشگاه‌ها و سفارت می‌توانید گپ تحصیلی خود را جبران کنید. توجه داشته باشید که مدارک پزشکی شما باید معتبر باشند و توسط پزشکان معتمدی تایید شده باشند.
توجیه گپ تحصیلی افراد متاهل: متقاضیانی که متاهل هستند می‌توانند از وضعیت ازدواج و بچه داری خود برای توجیه وقفه تحصیلی استفاده کنند. اما نکته قابل توجه در این روش این است که ازدواج و سختی‌های دوران ازدواج تنها می‌تواند یک گپ 2 ساله را توجیه کند و برای گپ 10 ساله به هیچ عنوان نمی‌توان از آن استفاده کرد.
جبران گپ تحصیلی
با استناد به دلایلی که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، تا حدودی می‌توان مسئولین مربوطه را برای توجیه وقفه تحصیلی قانع کرد. اما موارد دیگری نیز وجود دارند که در صورت رعایت آنها، وقفه تحصیلی جبران شده و با صدور ویزای تحصیلی شما موافقت خواهد شد. این موارد به اختصار عبارتند از:
- داشتن مدرک زبان با نمره قبولی بالا
- داشتن معدل بسیار خوب و نمرات بالا و قابل قبول در مقاطع تحصیلی قبلی
- داشتن مقالات بین المللی و مهم در رزومه تحصیلی
- نوشتن انگیزه نامه‌های قانع کننده و قوی
- داشتن تاییدیه بانکی بر تمکن مالی دانشجویان
- داشتن توصیه نامه از اساتید شناخته شده
گپ تحصیلی آلمان
مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی دانشجویان تاثیر زیادی بر تعیین حد نرمال وقفه تحصیلی در آلمان دارد. برای مثال حداکثر گپ تحصیلی برای گرفتن پذیرش در مقطع کارشناسی 2 سال است و افرادی که بیش از 2 سال وقفه داشته باشند برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای آلمان با سختی‌های زیادی مواجه خواهند شد. از طرفی اما حد نرمال گپ برای ارشد و دکتری تا 7 سال جایز است و دانشگاه‌ها تا این میزان وقفه تحصیلی را مجاز می‌دانند.
میزان توقف در تحصیل در دانشگاههای آلمان برای رشته‌های مختلف تفاوت دارد. دانشجویان متقاضی پزشکی و حقوق تا 3 سال، رشته‌های مهندسی تا 5 سال و رشته‌های علوم انسانی تا 7 سال سقف مجاز برای داشتن گپ تحصیلی دارند. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که برای توجیه وقفه تحصیلی در آلمان حتما باید مدارک معتبری ارائه دهید. اگر در پر کردن توقف تحصیلی خود مشکل دارید می‌توانید از مشاوره کارشناسان موسسه مهاجرتی اصطهباناتی برای این مسئله کمک بگیرید.
گپ تحصیلی آلمان
گپ تحصیلی آمریکا
آمریکا از جمله کشورهایی است که قوانین سخت‌گیرانه‌ای در رابطه با Study Gap دارد. این کشور تا 2 سال گپ را از دانشجویان قبول می‌کند و اگر متقاضیان دارای وقفه تحصیلی بیشتری هستند می‌توانند با ارائه یکی از دلایلی که قبلا به آنها اشاره کردیم و تهیه مدارک معتبر برای اثبات صحت دلایلشان، برای گرفتن پذیرش اقدام کنند. در کنار تمام توجیهاتی که برای شما ذکر کردیم، شرکت در دوره‌های کارآموزی مختلف، کسب مهارت‌های مرتبط با تحصیل و … نیز می‌تواند مسئولین دانشگاه را برای پر کردن وقفه مجاب کند.
گپ تحصیلی فرانسه
فرانسه نیز مانند دیگر کشورهای پرطرفدار برای مهاجرت تحصیلی به فرانسه قوانین مخصوص به خود را در رابطه با سن دانشجویان برای پذیرش آنها دارد. Study Gap برای دانشجویان کارشناسی تا 2 سال، برای دانشجویان کارشناسی ارشد تا 5 سال و برای دانشجویان دکتری بیش از 5 سال نیز قابل قبول است به شرطی که متقاضیان دلایل و مدارک کافی برای توجیه غیبتشان از تحصیل داشته باشند.
گپ تحصیلی ایتالیا
کشور ایتالیا به دلیل شرایط تحصیلی رایگانی که برای دانشجویان خارجی فراهم می‌کند یکی از پرطرفدارترین مقاصد مهاجرت تحصیلی دانشجویان است. حداکثر گپ برای دانشجویان دوره کارشناسی در ایتالیا 2 سال است. اما دانشجویان مقطع ارشد تا 7 سال نیز مجاز به داشتن وقفه هستند به شرطی که دلایل قابل قبولی برای گپ وجود داشته باشد. دانشجویان دکترایی که تا 10 سال گپ تحصیلی داشته باشند نیز می‌توانند برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای ایتالیا اقدام کنند اما این در صورتی ممکن است که ثابت کنند در این مدت 10 ساله در حال انجام پژوهش‌های علمی و کارهای مرتبط با تحصیلشان بوده‌اند.
گپ تحصیلی اتریش
گرفتن پذیرش از دانشگاههای اتریش در مقایسه با دانشگاههای آلمان با داشتن وقفه تحصیلی راحت‌تر است به خصوص اگر به جای دانشگاههای دولتی از دانشگاههای خصوصی این کشور درخواست پذیرش کنید. پذیرش در اتریش در مقطع کارشناسی تا 25 سالگی نیز امکان پذیر است به شرطی که توجیه‌های قابل قبولی برای پر کردن گپ داشته باشید.
گپ تحصیلی انگلیس
کشور انگلیس از سختگیرترین کشورها در رابطه با Study Gap است. این کشور برای پذیرش دانشجویان در مقطع کارشناسی گپ 2 تا 3 ساله را مجاز می‌داند و برای مقاطع ارشد و دکتری گپ 5 الی 6 ساله قابل قبول است. در رابطه با انگلیس هم باید توجه داشته باشید که تمام توجیه‌های شما برای پر کردن وقفه تحصیلیتان باید منطقی، قانع کننده و با سند و مدرک معتبر باشد.
گپ تحصیلی انگلیس
گپ تحصیلی ترکیه
خوشبختانه تحصیل در کشور ترکیه از آنجایی که نیاز به ویزای تحصیلی ندارد با داشتن گپ طولانی هم امکان پذیر است. دانشجویانی که وقفه تحصیلی طولانی مدتی داشته‌اند و از طرفی دلایل کافی برای قانع کردن دانشگاههای کشورهای اروپایی و آمریکا ندارند می‌توانند برای گرفتن پذیرش از ترکیه اقدام کنند.
گپ تحصیلی استرالیا
برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای استرالیا داشتن وقفه تحصیلی بیش از یک تا 2 سال کار را برای شما سخت خواهد کرد.
دانشگاههای استرالیا به این موضوع اهمیت زیادی می‌دهند و کسانی که گپ بیشتری در تحصیلات خود دارند حتما باید دلایل و مدارک قابل قبول برای خود ارائه دهند. اگر شما نیز در این دسته قرار دارید، بهتر است برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای استرالیا که دارای رنک پایین‌تری هستند اقدام کنید.
گپ تحصیلی پرتغال
پرتغال نیز از آن دسته از کشورهایی است که سخت گیری زیادی در رابطه با شرایط سنی دانشجویان ندارد و متقاضیان علاقمند به تحصیل در این کشور می‌توانند بدون نگرانی برای آن اقدام کنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید میانگین سن دانشجویان دکتری در کشور پرتغال 36 سال است.
گپ تحصیلی سوئیس
افرادی که دارای Study Gap هستند برای گرفتن پذیرش از دانشگاههای سوئیس با مشکل مواجه نخواهند شد چرا که این دانشگاه‌ها محدودیت سنی خاصی برای دانشجویان قائل نیستند. اما نکته قابل توجه این است که شرایط سنی برای مامورین اداره مهاجت سوئیس مسئله مهمی تلقی می‌شود و دانشجویان باید بتوانند افسرهای مهاجرتی را در رابطه با گپ تحصیلیشان قانع کنند و انگیزه‌نامه‌ای قوی مبنی بر توضیح هدف آنها از مهاجرت به سوئیس ارائه دهند.
گپ تحصیلی نیوزلند
کشور نیوزلند با داشتن دانشگاههای معتبر و هزینه‌های تحصیل کم اخیرا به یکی از مقاصد مهاجرت تحصیلی دانشجویان تبدیل شده است. در این کشور نیز قوانین خاصی در رابطه شرایط سنی دانشجویان و حداکثر میزان وقفه تحصیلی آنها وجود ندارد و عوامل دیگری مانند سابقه تحصیلی درخشان دانشجویان، تمکن مالی و تسلط بر زبان تاثیر بیشتری بر گرفتن پذیرش دانشگاه دارند.
گپ تحصیلی سوئد
کشور سوئد یکی از کشورهای پیشرفته شمال اروپا است که متقاضیان زیادی برای تحصیل در سوئد از سراسر جهان دارد.
به طور کلی شرایط سنی مشخصی برای پذیرش دانشجویان در سوئد وجود ندارد و عواملی مانند سابقه تحصیلی، نمره زبان و تمکن مالی در گرفتن پذیرش از دانشگاههای سوئد تاثیرگذار هستند. در صورت داشتن گپ تحصیلی زیاد با ارائه دلایل مختلف می‌توانید از وقفه تحصیلی خود دفاع کرده و به تحصیل در این کشور مشغول شوید.
گپ تحصیلی سوئد
گپ تحصیلی اسپانیا
دانشگاههای اسپانیا در مقایسه با سفارت اسپانیا قوانین انعطاف پذیرتری در رابطه با وقفه تحصیلی دانشجویان دارد. در مقطع کارشناسی دانشجویان 18 تا 22 ساله به راحتی پذیرش می‌شوند و در مقطع ارشد نیز دانشجویان می‌توانند تا سن 26 سالگی اقدام کنند. عموما برای دانشجویان دکتری محدودیت سنی خاصی وجود ندارد. اما پس از گرفتن پذیرش از دانشگاههای اسپانیا دانشجویان بایدبا ارائه دلایل و مدارک کافی افسران اداره مهاجرت را در رابطه با گپ تحصیلیشان قانع کنند تا بتوانند ویزای تحصیلی اسپانیا را بدست آورند.
گپ تحصیلی مجارستان
در کشور مجارستان نیز شرایط سنی برای پذیرش دانشجویان بین المللی وجود دارد اما سخت گیری آنها نسبت به دانشگاههای کانادا، استرالیا، آلمان و … کمتر است. برای مثال دانشجویانی که دارای وقفه 5 ساله هستند نیز می‌توانند برای گرفتن پذیرش در مقطع کارشناسی اقدام کنند.
آیا داشتن گپ تحصیلی بدون توجیه آخر راه است؟
با توجه به توضیحاتی که تا اینجای مقاله به شما عزیزان ارائه دادیم متوجه شدید داشتن پگ تحصیلی یک تا 2 ساله می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و متقاضیان با ارائه توجیهات مختلف و مدارک مربوط به آنها مسئولین دانشگاه و افسران اداره مهاجرت را قانع کنند. اما آیا کسانی که وقفه تحصیلی زیادی دارند هیچ راهی برای گرفتن پذیرش ندارند؟ در صورتی که افراد دارای سوابق تحصیلی درخشانی باشند و نمره زبان بسیار خوبی کسب کرده باشند، حتی با داشتن وقفه تحصیلی زیاد نیز می‌توانند شانس گرفتن ویزای تحصیلی را داشته باشند. اما افرادی که گپ تحصیلی زیادی دارند و دلایل قابل قبولی نیز ندارند بهتر است با کارشناسان تحصیلی موسسه مهاجرتی اصطهباناتی در تماس باشند تا از راهنمایی‌های لازم برای مهاجرت تحصیلی برخوردار شوند.
سخن پایانی
گپ تحصیلی به مدت زمانی گفته می‌شود که فرد از زمان گرفتن مدرک فارغ التحصیلی مقطع قبلی خود تا آغاز مقطع بعدی مشغول به تحصیل نباشد. انواع دلایل مختلفی برای ایجاد وقفه تحصیلی وجود دارد. دانشجویانی که قصد مهاجرت تحصیلی به دانشگاههای خارجی را دارند باید توجه داشته باشند که وجود گچ تحصیلی در رزومه آنها برای گرفتن پذیرش تحصیلی و ویزای تحصیلی مهم است و باید دلایل قانع کننده‌ای در دفاع از وقفه تحصیلی خود ارائه دهند.
سوالات متداول
1- داشتن گپ تحصیلی در رزومه تحصیلی دانشجویان چه تاثیری در صدور ویزا دارد؟
افسران مهاجرتی برخی از کشورها در رابطه با شرایط سنی دانشجویان سختگیر هستند و ممکن است این ذهنیت را داشته باشند که ادامه تحصیل تنها بهانه‌ای برای خروج از ایران و گرفتن اقامت کشور مقصد است. به همین دلیل نیاز است تا در هنگام درخواست صدور ویزای تحصیلی مامورین مهاجرت را با دلایل قابل قبول قانع کنید که انگیزه شما برای مهاجرت تنها ادامه تحصیل است.
2- آیا در فرایند اپلای برای دانشگاههای قبرس یا ترکیه شرایط سنی افراد مهم است؟
خیر. دانشگاههای ترکیه و قبرس اهمیتی به وقفه تحصیلی دانشجویان نمیدهند.
3- آیا گپ تحصیلی همان گپ سنی دانشجویان است؟
خیر. این 2 عبارت کاربردهای کاملا متفاوتی دارند. ممکن است فردی در 32 سالگی مقطع ارشد خود را تمام کرده باشد و بلافاصله وارد مقطع دکتری شود. در چنین شرایط فرد دارای وقفه تحصیلی نیست. اما اگر کسی در 28 سالگی مدرک ارشد خود را بگیرد و در 35 سالگی برای گرفتن دکتری اقدام کند دارای گپ تحصیلی 7 ساله است.