سختگیری کمتر آلمان در خصوص مهاجرت کاری در قانون جدید

کشور آلمان با اجرای قوانین جدید و اصلاحات مدرن روند مهاجرتی نیروی کار خارجی به این کشور را تسهیل داده است. در این مقاله به بررسی تغییر قوانین مهاجرت کاری به کشور آلمان و تغییرات در عملکرد صنایع مختلف این کشور می پردازیم.

قانون جدید مهاجرت آلمان: مهاجرت کارگران خارجی را به آلمان آسان می کند

حدود 1.74 میلیون فرصت شغلی بدون نیروی کار در سراسر آلمان وجود دارد. این کشور با کمبود نیروی کاری ماهر و با تقاضای بسیار برای این کارها مواجه است. اصلاحات قانون مهاجرت آلمان در 3 مرحله از نوامبر سال 2023 ( آبان 1402) آغاز می شود.

انتظار می ‌رود اولین مراحل قانون جدیدی که مهاجرت نیروی کاری ماهر از کشورهای غیر اتحادیه اروپا به آلمان را آسان ‌تر می ‌کند، در ماه نوامبر سال جاری (آبان 1402) اجرا شود. دولت آلمان در ماه جولای 2023 ( تیر 1402) تایید نهایی خود را برای اجرای این قانون صادر کرد. انتظار می رود این قانون در 3 مرحله در نوامبر 2023 (آبان 1402) مارچ 2024 (اسفند 1402) و ژوئن 2024 (خرداد 1403) اجرایی شود.

هدف این قانون جدید، جذب نیروی کار و کارگران خارجی ماهر skilled foreign workers و مبارزه با کمبود نیروی کار در کشور آلمان است.

انتظار می رود برنامه های مدرن سازی قوانین مهاجرت کشور آلمان، کار را برای متقاضیان خارجی از کشورهای ثالث در آلمان آسان تر کند. اجرای این قانون می تواند تعداد کارگران از کشورهای غیر اتحادیه اروپا را در آلمان تا 60.000 نفر در سال افزایش دهد. اصلاحات و تغییرات قانون مهاجرت ماهر Skilled Immigration Act به طور خاص بر کارگران دارای آموزش حرفه ای و غیر آکادمیک متمرکز است. البته قوانین کار و اشتغال برای متخصصان واجد شرایط با مدارک دانشگاهی نیز کاهش خواهد یافت.

چرا آلمان سیاست های مهاجرتی خود را تغییر می دهد؟

آلمان مانند بسیاری از کشورهای اروپایی با کمبود نیروی کار ماهر مواجه است. در سال 2022 (1401-1402) کمبود نیروی کار در این کشور به بالاترین حد خود رسید: موسسه تحقیقات اشتغال Institute for Employment Research (IAB) در حدود 1.74 میلیون فرصت شغلی خالی در سراسر آلمان پیدا کرد.

در ماه جولای سال گذشته ( تیر 1401) کمبود نیروی کاری در حدود نیمی از همه شرکت‌ های مورد تحقیق و بررسی مؤسسه تحقیقاتی IFO در مونیخ را تحت تأثیر قرار داد و آنها را مجبور به کاهش سرعت عملکرد کاری خود کرد.

دولت آلمان امیدوار است این شکاف را با مهاجرت کاری نیروی کاری متخصص واجد شرایط از کشورهای غیر اتحادیه اروپا پر کند. اما در حال حاضر، تشریفات اداری روند مهاجرت کاری به آلمان را کند کرده است.

آنالنا بائربوک Annalena Baerbock، وزیر امور خارجه فدرال آلمان در یک کنفرانس مطبوعاتی که در 17 ژانویه 2023 (27 دی 1402) در دفتر فدرال امور خارجه (BfAA) برگزار شد، گفت که مدرن سازی روند اخذ ویزای کار آلمان به معنای “برعکس کردن آن” است.

او به همراه اولاف شولز Olaf Scholz صدراعظم فدرال بر حذف بوروکراسی، کاغذبازی های اداری و بهبود روند دیجیتالی و کارایی این سیستم تاکید کرد.

شولز گفت: “ما می دانیم که فقط زمانی می توانیم آینده خود، کارایی اقتصاد و کارایی سیستم های تامین اجتماعی خود را تضمین کنیم که نیروی کاری ماهر کافی در اختیار داشته باشیم.” او افزود: ” از درون کشورهای اتحادیه اروپا، این کار چندان دشوار نیست، زیرا آزادی جابجایی در این کشورها و اقامت در هر نقطه ای وجود دارد که با توجه به بقیه جهان، این یک چالش بزرگتر است.”

آلمان چگونه برای جذب کارگران ماهر خارجی برنامه ریزی می کند؟

آلمان امیدوار است با ارائه «کارت فرصت یا شانس opportunity card» با کمبود نیروی کاری ماهر مبارزه کند.

chançenkarte از یک سیستم مبتنی بر امتیاز استفاده می ‌کند تا کارگران با مهارت ‌های لازم را بهتر وارد خاک آلمان کند. این بخشی از یک استراتژی است که توسط وزیر کار هوبرتوس هایل Hubertus Heil برای رسیدگی به کمبود نیروی کار در این کشور پیشنهاد شده است و هدف آن کارگرانی است که هنوز قرارداد کاری در آلمان ندارند. این سیستم مبتنی بر امتیاز، شرایط لازم مانند مدارک، تجربه حرفه ای، سن، مهارت های زبان آلمانی و روابط با آلمان مانند اقامت اعضای خانواده در این کشور را در نظر می گیرد. در این سیستم هر سال بر اساس اینکه کدام صنایع به نیروی کار نیاز دارند، سهمیه تعیین می شود. نیروهای کاری ماهر در این سیستم باید 3 مورد از 4 مورد معیارهای زیر برای درخواست برای این طرح را داشته باشند:

• مدرک آموزشی یا فنی حرفه ای
• دارا بودن 3 سال سابقه کاری
• مهارت زبان آلمانی یا اقامت قبلی در آلمان
• دارا بودن 35 سال یا کمتر

در حال حاضر، بیشتر نیروی کاری از کشورهای غیر اتحادیه اروپا قبل از مهاجرت به آلمان باید دارای جاب آفر آلمان یا پیشنهاد شغلی از کارفرمای آلمانی باشند. علاوه بر این اکنون ویزای کار برای نیروی کاری متقاضی کار در آلمان وجود دارد، اما انتظار می ‌رود که ‘chancenkarte’ کار را برای این نیروهای کاری ماهر که به دنبال یافتن کار در آلمان هستند آسان ‌تر و سریع ‌تر کند.

نیروهای کاری از برخی از کشورهای دارای موافقت نامه ویزا می توانند به مدت 90 روز بدون ویزا در آلمان اقامت کنند، اما فقط مجاز به اشتغال کوتاه مدت هستند. «کارت فرصت یا شانس opportunity card» شرایط لازم را برای نیروی کاری فراهم می کند که به جای درخواست از خارج از آلمان وارد این کشور شوند و به دنبال کار یا کارآموزی در داخل آلمان باشند. البته نیروهای کاری باید ثابت کنند که توانایی تامین هزینه های زندگی خود در مدت اقامت در آلمان را دارند. جزئیات دقیق این برنامه هنوز رسمی نشده است، اما بر اساس شواهد موجود و آخرین اخبار مهاجرت انتظار نمی رود که «کارت فرصت یا شانس opportunity card» حداقل تا پایان سال 2023 در دسترس باشد.

تغییرات اصلی در سیاست های مهاجرتی آلمان کدام اند؟

تغییرات و اصلاحات در نحوه دریافت ویزای کار کشور آلمان موجب تغییرات زیادی در سیستم و سیاست های مهاجرتی آلمان می شود. به عنوان اولین تغییر، سیستم ورود به آلمان و کار در آلمان را برای نیروی کار دارای تجربه حرفه ای، به جای مدرک دانشگاهی آسان تر می کند.

دومین تغییر این است که کشور آلمان برای الزامات کار در این کشور شامل تجربه شغلی و صلاحیت های حرفه ای که در کشورهای بومی کارگران به رسمیت شناخته شده است، سختگیری های کمتری خواهد داشت. در حال حاضر، کشور آلمان در مورد دارا بودن الزامات و صلاحیت های رسمی روند سخت گیرانه ای دارد.

سومین تغییر برای کارگرانی است که پیشنهاد شغلی ندارند. با اجرای این اصلاحات این کارگران برای کار در آلمان از طریق «کارت فرصت یا شانس opportunity card» فرصت های بهتری خواهند داشت. با تغییر قوانین نیروی کار واجد شرایط که دارای مدرک یا گواهینامه های حرفه ای هستند، اجازه خواهند داشت به مدت یک سال در این کشور اقامت کنند. این کارگران در حالی که به دنبال کار تمام وقت هستند، می توانند تا 20 ساعت در هفته به کار و اشتغال بپردازند.

علاوه بر این، اجرای قوانین برای کارگرانی که دارای پیشنهاد شغلی و مدرک دیپلم مورد تایید هستند، راحت تر می شود، آستانه حقوق آن ها کاهش می یابد، امکان اخذ ویزای همراه برای اعضای خانواده کارگر و اقامت در آلمان افزایش می یابد و شرایط دریافت مجوز اقامت دائم آلمان نیز برای آن ها افزایش می یابد.

کدام صنایع با بیشترین آسیب از کمبود نیروی کاری در آلمان مواجه هستند؟

آلمان به طور خاص به دنبال صنعتگران ماهر، مهندسان برق، متخصصان فناوری اطلاعات، مراقبان بهداشتی، پرستاران، متخصصان هتلداری و صنعت تهیه غذا و نوشیدنی (تشریفات و کترینگ) است.

بر اساس نظرسنجی IFO کمبود نیروی کاری ماهر در بخش خدمات بدترین ضربه را به اقتصاد آلمان وارد کرده است، به ویژه در صنایع تدارکات در حوزه مسکن و هتل و همچنین برگزاری رویدادهای هنری این کمبود به وضوح دیده می شود.

در رتبه های بعدی کمبود نیروی کاری ماهر در حوزه های انبارداری و ذخیره سازی، ارائه دهندگان خدمات و تولید (به ویژه در بخش های مواد غذایی)، تجهیزات پردازش داده ها، ماشین آلات و بخش های تولید فلزات بسیار قابل توجه است. بسیاری از مشاغل خرده فروشی، شرکت های ساختمانی و عمده فروشان نیز کمبود نیروی کاری ماهر را گزارش کرده اند.

به گزارش کانال خبری آلمان DW،متخصصان فناوری اطلاعات IT با تجربه شغلی مرتبط حتی اگر مدرک دانشگاهی نداشته باشند، می توانند کارت آبی اتحادیه اروپا EU Blue Cards را دریافت کنند.

از دیگر مشاغل مورد تقاضا و با کمبود شدید که در وب سایت دولتی فهرست شده اند، پزشکان و دانشمندان را می توان نام برد. کمبود نیروی کاری ماهر در حوزه ساخت و ساز و ساختمان و همچنین متالورژی از قبل گزارش شده بود. صنایع دارویی و شیمیایی کمترین کمبود نیروی ماهر را گزارش می دهند. صنایع خودروسازی و مهندسی مکانیک نیز کمتر از سایر بخش‌ ها با کمبود نیروی کاری ماهر مواجه هستند.

جمع بندی

کشور آلمان با کمبود نیروی کاری ماهر در بسیاری از حوزه های شغلی مواجه است. بر این اساس قانونگذاران این کشور اصلاحات و تغییرات جدیدی را در سیستم مهاجرت به این کشور از طریق کار برای کارگران از کشورهای غیر اتحادیه اروپا اجرا کرده اند. اگر شما نیز قصد مهاجرت به کشور آلمان از طریق کار را دارید و نمی دانید از کجا شروع کنید، وکیل مهاجرت در موسسه مهاجرتی اصطهباناتی می تواند راهنمایی های مفید و ارزنده ای به شما ارائه دهد. مشاوران متبحر این موسسه از اولین مرحله اخذ ویزای کار تا عزیمت به آلمان در کنار شما خواهند ماند.