مشکل بزرگ دانشجویان در آلمان: بحران مسکن

تشدید بحران مسکن در کشور آلمان موجب شده است که ده ها هزار دانشجو نتوانند برای شروع سال تحصیلی جدید مسکن دانشجویی مناسب پیدا کنند. در این میان دانشجویان بین المللی بیشتر از دانشجویان بومی با مشکل مواجه می شوند. در این مقاله به بررسی یکی از بزرگترین مشکلات دانشجویان بین المللی در کشور آلمان می پردازیم.

رئیس انجمن دانشجویان آلمان کمبود خوابگاه دانشجویی مناسب را «وضعیت اسفناک» توصیف کرد

با سرد شدن هوا و شروع ترم زمستانی دانشگاه ها در آلمان، ده ها هزار دانشجوی مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با مشکل نبود مسکن مناسب و خوابگاه های دانشجویی مقرون به صرفه برای اقامت طولانی مدت در دوران تحصیل مواجه هستند.

به عنوان یک نشانه از شرایط بد اقامتی دانشجویان بین المللی برای تحصیل در آلمان می توان به اجاره یک هتل در شهر گوتینگن Göttingen توسط انجمن دانشجویی آن شهر اشاره کرد که دانشجویان بین المللی با مهاجرت به آلمان از طریق تحصیل می توانند در هفته های اول ترم تحصیلی با نرخ های کاهش یافته در آن اقامت کنند. در شهر مونیخ Munich در جنوب آلمان که دانشجویان به طور متوسط ماهانه در حدود 720 یورو (760 دلار) برای اقامت دانشجویی می پردازند، یک سایت کمپینگ امکان اقامت دانشجویی را با نرخ های پایین تر و مقرون به صرفه را فراهم کرده است.

در اوایل سال 2023 (بهمن 1402) یک تحقیق و مطالعه توسط موسسه تحقیقاتی ادوارد پستل Eduard Pestel Research Institute نشان داد که کمبود بیش از 700.000 آپارتمان مقرون به صرفه و با نرخ دانشجویی مناسب در آلمان وجود دارد. بر اساس این تحقیق میزان اجاره بها در همه شهرها و به طور قابل توجه در شهرهای بزرگ دانشگاهی آلمان افزایش یافته است.
ماتیاس انبوهل Matthias Anbuhl رئیس انجمن دانشجویی آلمان (DSW)در بیانیه منتشر شده در 16 اکتبر 2023 (24 مهر 1402) گفت که نبود مسکن مقرون به صرفه برای دانشجویان در شهرهای بزرگ آلمان برای دهه ها “وضعیت اسفناکی” است. رئیس انجمن دانشجویی DSW اخیراً 1.700 خوابگاه در سراسر آلمان با حدود 196.000 مکان و بیش از 32.000 دانشجوی در لیست انتظار برای اقامت دانشجویی را مدیریت می کند.

کاناپه‌ سرفینگ Couch surfing و رفت ‌و آمدهای طولانی هر روزه long commutes

مرلین، دانشجوی سال اول 22 ساله که با لپ تاپ خود روی یک مبل قدیمی کهنه در پردیس دانشگاه آزاد برلین Berlin’s Free University (FU) نشسته است، نتوانسته اتاقی در یک آپارتمان پیدا کند و در حال حاضر بین خانه والدینش در کلاین ماچنوف Kleinmachnow در خارج از شهر برلین و خانه عمه اش در نزدیکی پردیس دانشگاه در رفت و آمد مکرر است. مرلین می‌ گوید:

«من می ‌توانم هزینه اجاره اقامتگاه دانشجویی را تا ماهیانه 500 یورو پرداخت کنم، اما با این هزینه نیز خانه ای پیدا نمی ‌کنم.»
تالینا، دانشجوی 21 ساله علوم دامپزشکی که روی صندلی دیگری نشسته است، می ‌گوید که فقط یک ماه به او مهلت داده شد تا در ماه آگوست 2023 (مرداد 1402) آپارتمان محل اقامت خود را خالی کند تا آن را برای اقامت یک خانواده آماده کنند.

همکلاسی او الی، 21 ساله که در یک خانه اجاره ای متعلق به مستاجر دیگری زندگی می کند، باید قبل از پایان سال 2023 جای دیگری برای زندگی پیدا کند.

اقامت دانشجویی و زندگی در آلمان کار آسانی نخواهد بود: طبق تحقیقات موسسه موزس مندلسون Moses Mendelssohn Institute و پلتفرم flatshare wg-gesucht.de. هزینه اجاره یک اتاق در یک آپارتمان مشترک در برلین طی دهه گذشته دو برابر شده و به 650 یورو رسیده است که 100 یورو بیشتر از سال گذشته است. در حال حاضر کمک هزینه دانشجویی تحت طرح وام و کمک هزینه دانشجویی فدرال برای اسکان دانشجویی (BAföG) در حدود 360 یورو است.

جانا جودیش Jana Judisch سخنگوی انجمن دانشجویان برلین به دویچه وله DW گفت که حدود 200.000 دانشجو برای اقامت در خوابگاه های دانشجویی درخواست داده اند، در حالی که این انجمن 9000 تخت و 4.900 دانشجو در لیست انتظار خود دارد. در حال حاضر زمان انتظار برای یافتن خوابگاه دانشجویی در حدود 3 ترم است. جودیش گفت: «بسیاری از دانشجویان به سمت حاشیه‌ های دور شهر و حتی فراتر از آن به براندنبورگ Brandenburg رفته اند و مجبورند هر روز بین دانشگاه و محل اقامت خود در رفت و آمد مکرر و دائمی باشند.»

کارلا، یک دانشجوی زبان 30 ساله در دانشگاه آزاد برلین Berlin’s Free University (FU) در حالی که در یک آفتاب پاییزی سیگاری را پیچانده می گوید که او یکی از دانشجویان خوش شانس است. او چند سال پیش سوئیت آپارتمانی مناسب برای اقامت خود را پیدا کرد، زمانی که اجاره‌ بها خیلی کمتر از الان بود و اجاره یا خرید ملک در آلمان با قیمت های کمتر امکان پذیر بود. اما حالا همه چیز تغییر کرده است. او می ‌گوید: «ما دانشجویانی داشتیم که در سوئیت ما اتاق اجاره کردند و مجبور شدند روی کاناپه و مبل ما بخوابند، زیرا جای دیگری برای اقامت پیدا نکرده بودند.» بر اساس اخبار مهاجرت “کاناپه سرفینگ Couch surfing ” نوعی اقامت ارزان در خانه دیگران با جای خواب ساده روی یک کاناپه است. ” long commutes نیز رفت و آمدهای مکرر و روزانه بین محل اقامت دانشجویی و دانشگاه است.”

تاثیر کمبود مسکن بیشتر بر دانشجویان بین المللی

توماس اشمیت Thomas Schmidt نماینده امور اجتماعی در کمیته عمومی دانشجویی (AStA) در دفتر خود در دانشگاه آزاد برلین Berlin’s Free University (FU) می ‌گوید یافتن مسکن دانشجویی مناسب در دانشگاه های آلمان یکی از رایج‌ ترین مشکلاتی است که دانشجویان برای آن به AStA مراجعه می ‌کنند.

اشمیت به دویچه وله گفت: «برخی از دانشجویان می ‌توانند با استفاده از ضمانت مالی والدین خود مکانی را اجاره کنند، اما این امر به ویژه برای دانشجویان بین ‌المللی تقریباً غیر ممکن است، زیرا اغلب نمی ‌توانند چنین ضمانتی را ارائه دهند.» او قصد دارد بودجه بیشتری به ویژه برای ساخت و توسعه محل اقامت دانشجویی، به همراه اجرای برنامه های سیاسی بلندپروازانه مانند بازگرداندن سقف اجاره بها برای کمک به کاهش اجاره بها برای همه شهروندان شهر برلین از مجلس سنای برلین درخواست کند.

به گفته استفان گروب Stefan Grob معاون دبیر کل DSW، تعداد دانشجویان در آلمان با افزایش 1 میلیون نفر به حدود 2.9 میلیون نفر در 12 تا 15 سال گذشته رسیده است. اما سرمایه گذاری در زیرساخت های اجتماعی لازم برای مقابله با افزایش تعداد دانشجویان انجام نشده است. گروب به DW گفت: «ما هراس داریم از رفتن جامعه به سمتی که در یک طبقه آن ثروتمندان در هر کجا که می خواهند و با هر هزینه ای که می توانند تحصیل کنند و خانه دانشجویی اجاره کنند، در حالی که طبقه متوسط و ضعیف جامعه نمی توانند و این فاجعه آمیز خواهد بود زیرا در آن صورت پول تعیین می کند که مردم کجا تحصیل کنند و کجا نه و هوش و استعداد هیچ نقشی در این شرایط ندارند.»

تعهد دولت آلمان برای سرمایه گذاری در مسکن

در حالی که انجمن دانشجویی آلمان DSW قصد افزایش کمک هزینه مسکن ماهانه به عنوان بخشی از طرح وام ها و کمک هزینه های دانشجویی فدرال BAföG را دارد، اذعان می کند که فقط 10% تا 11% از دانشجویان واجد شرایط BAföG هستند. به منظور کمک به تسهیل وضعیت، دولت ائتلافی آلمان یارانه فدرال 500 میلیون یورویی را در سال 2023 (1402) به عنوان بخشی از طرح مسکن جوانان “Junges Wohnen” اعلام کرد تا مسکن مقرون به صرفه تر را برای دانشجویان، کارآموزان و افسران کارآموز پلیس فراهم کند.

وزارت مسکن، شهرسازی و ساختمان آلمان اعلام کرد بر اساس این طرح یارانه 500 میلیون دلاری مجدداً در سال‌ های 2024 (1402-1403) و 2025 (1403-1404) پرداخت می شود. این اقدام مورد استقبال DSW قرار گرفته است، اما به هزاران دانشجو که در حال حاضر در تلاش برای یافتن اقامتگاه و خوابگاه دانشجویی و پیدا کردن سقفی برای روزهای سرد زمستان هستند کمکی نخواهد کرد.

وی افزود: «دانشجویان برای اسکان دانشجویی با دیگر گروه‌ های اجتماعی مانند افراد مسن، خانواده‌ های جوان، افراد کم درآمد، پناهندگان و غیره رقابت می‌ کنند، در واقع آنچه ما در مورد آن صحبت می ‌کنیم فقط مشکل نظام آموزش عالی نیست، در واقع یک مشکل اجتماعی است.»

جمع بندی

یکی از مهم ترین دغدغه ها و نگرانی های تحصیل در دانشگاه های خارجی و به ویژه کشور آلمان یافتن خوابگاه یا اقامتگاه های دانشجویی با قیمت مناسب است. افزایش تعداد دانشجویان بین المللی و همچنین کمبود خانه برای شهروندان آلمانی موجب شده است تا یافتن مسکن دانشجویی در این کشور به یک معضل بزرگ تبدیل شود. اگر قصد تحصیل در دانشگاه های کشور آلمان را دارید و نمی دانید از کجا شروع کنید، مشاور و وکیل مهاجرت موسسه مهاجرتی اصطهباناتی راهنمایی های مفید و راهگشایی به شما ارائه می دهند. وکلا و مشاوران این موسسه معتبر مهاجرتی با آگاهی از آخرین قوانین مهاجرت تحصیلی به آلمان همه شرایط لازم را برای اخذ پذیرش تحصیلی و ویزای دانشجویی فراهم می کنند و تا زمان عزیمت به این کشور در کنار شما می مانند.